Książka

Monika Walczak: Wgląd i poznanie. Epistemologia Bernarda J.F. Lonergana

BERNARD J.F. LONERGAN (1904-1984), filozof i teolog kanadyjski. Stworzył oryginalną syntezę teologii, filozofii i współczesnej nauki, porównywaną niekiedy z syntezą św. Tomasza z Akwinu. Główną osnową jego myśli jest dwojako rozumiana „metodologia”: jako próba opisu i wyjaśnienia sposobu funkcjonowania umysłu ludzkiego w aktach poznania i w procesie tworzenia wiedzy oraz jako wartościująco-normatywny program samokształtowania  i samowychowania podmiotu poznającego, aby zajął postawę poznawczą pozwalającej osiągnąć w poznawanej przez siebie dziedzinie nowe, poznawczo wartościowe wyniki. Lorengana filozofia mieści się w ramach  tradycji transcendentalnej, a równocześnie uchodzi za reinterpretację myśli św. Tomasza za pomocą metody filozoficznej zainicjowanej przez Immanuela Kanta i rozwijanej przez takie nurty  dwudziestowiecznej filozofii kontynentalnej, jak fenomenologia, hermeneutyka  i egzystencjalizm.

 

Zamów książkę w Księgarni Academicon!

logo ksiegarnia academicon

 

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Rozdział I. BIOGRAFIA INTELEKTUALNA
1. Sylwetka biograficzna
2. Miejsce Insight
3. Recepcja i oddziaływanie

Rozdział II. TRADYCJA FILOZOFICZNA 
1. Filozofia i teologia
2. Wielość tradycji
3. Św. Tomasz z Akwinu
4. Transcendentalny tomizm
5. Fenomenologia
6. Hermeneutyka i egzystencjalizm
7. Scjentyzm i antyscjentyzm

Rozdział III. FILOZOFIA POZNANIA 
1. Dziedziny filozofii poznania
2. Teoria poznania (cognitional theory)
3. Epistemologia
4. Metafizyka
5. Podstawy filozofii i wzajemne relacje między między dziedzinami filozofii poznania

Rozdział IV. POZNANIE (KNOWING) JAKO PROCES
1. Wiedza wygenerowana immanentnie (immanently generated knowledge) i zawierzenie (belief)
2. Poznanie osobiste (personal knowing)
3. Zawierzenie

Rozdział V. PRZEDMIOTOWOŚĆ POZNANIA I WIEDZA 
1. Własności poznania istotne dla argumentacji transcendentalnej
2. Pojęcie bytu (notion of being/reality)
3. Pojęcie obiektywności poznania
4. Prawda i jej kryteria
5. Realizm krytyczny

Rozdział VI. NATURA WGLĄDU I TYPY WGLĄDÓW 
1. Dzieje pojęcia intuicji/wglądu
2. “Wgląd” a “intuicja”
3. Aktowy charakter wglądu
4. Wgląd jako wiedza niepropozycjonalna
5. Wgląd jako dyspozycja
6. Typy wglądów

Rozdział VII. GENEZA WGLĄDU 
1. Pojęcie genezy
2. Geneza wglądu według psychologii poznawczej
3. Świadomy i nieświadomy charakter wglądu
4. Geneza wglądu a kumulatywność i cyrkularność procesu poznania
5. Wgląd a dyspozycyjne wyposażenie podmiotu
6. Pytanie jako warunek konieczny wglądu
7. Zależność wglądu od doświadczenia i wyobraźni
8. Selektywność inteligencji (abstrakcja) a zaistnienie wglądu
9. Antycypacja wglądu w ramach struktury heurystycznej
10. Geneza wglądu z poziomu inteligencji a geneza wglądu zreflektowanego
11. Ucieczka od rozumienia (the flight from understanding) jako mechanizm blokowania wglądów i zjawisko przeoczenia (oversight)

Rozdział VIII. PRZEDMIOT WGLĄDU 
1. Przedmiot intuicji/wglądu w dziejach filozofii
2. Pojęcie przedmiotu wglądu
3. Przedmiot wglądu bezpośredniego w sensie zwykłym
4. Brak inteligibilności (the defect of/in intelligibility) jako przedmiot wglądu odwrotnego
5. Przedmiot wglądu zreflektowanego
6. Przedmiot wglądu praktycznego

Rozdział IX. EPISTEMICZNE WŁASNOŚCI I FUNKCJE WGLĄDU 
1. Funkcje przypisywane intuicji/wglądowi w dziejach filozofii
2. Wgląd jako konstytutywny, genetyczno-funkcjonalny element procesu poznania
3. Wgląd a intersubiektywna wyrażalność i komunikowalność
4. Problem poznawczej wartości wglądu

Zakończenie
Bibliografia
Kalendarium życia i prac Bernarda Lonergana
The Collected Works of Bernard Lonergan
Glosarium

Summary
Insight and Knowing: Bernard J.F. Lonergan’s Epistemology
Indeks rzeczowy
Indeks nazwisk

Zamów książkę w Księgarni Academicon!

logo ksiegarnia academicon

Wydawca: Wydawnictwo KUL
Miejsce wydania: Lublin
Numer wydania: 1
Rok: 2012
Oprawa: miękka
Stron: 478

Skomentuj

Kliknij, aby skomentować