Myśl logicznie, myśl poważnie, nie używaj przemocy! – to trzy podstawowe kanony filozofii Andrzeja Grzegorczyka. Podkreślał, że myślenie, które nie jest wsparte zasadami logiki, zawsze prowadzić będzie na manowce. Logikę traktował jako „najlepszego kontrolera” poprawnego myślenia.
Myślenie logiczne – jego zdaniem – jest myśleniem poważnym, niebędącym jedynie mechaniczną grą formuł, ale takim, którego przedmiotem są kwestie zasadnicze, istotne, a nie jedynie powierzchowne.
A myślenie niepoważne to myślenie „byle jakie”, nieprecyzyjne, a przy tym nie nastawione na zrozumienie drugiej osoby, lecz na walkę z nią. Podkreślał, że różnica między ludźmi a zwierzętami polega na tym, że potrafimy myśleć o drugim człowieku współczująco – nawet o tym z innej grupy, o przeciwniku – wiedząc, że on też cierpi.
Jego myśl zawsze szła pod prąd dominujących „stadnych” zachowań, za co zresztą płacił dużą cenę, będąc wykluczanym z takich czy innych „salonów”.
Andrzej Grzegorczyk był niezłomnym i konsekwentnym propagatorem idei non violence (działania bez przemocy). Był przekonany, że główną przyczyną kultury przemocy jest indywidualny i zbiorowy egoizm, a także idea i praktyka nieokiełznanej konsumpcji. Zauważając negatywne strony współczesnego sposobu życia, nie tracił jednak optymizmu i umiał dostrzec te tendencje, które są zwiastunami prawdziwie ludzkiej kultury.
Sądził też, że wielkim kulturowym impulsem skłaniającym nas ku życiu bez przemocy jest chrześcijaństwo, choć podkreślał, że i dzieje chrześcijaństwa pełne są przemocy, a sam Kościół wymaga oczyszczenia.
Wywiad z prof. Andrzejem Grzegorczykiem, otwierający cykl wywiadów z nestorami polskiej filozofii. Został on przygotowany przez przewodniczącego Komitetu Nauk Filozoficznych PAN prof. Piotra Gutowskiego, a zrealizowany przez portal Academicon we współpracy z TVP Lublin, patrona medialnego portalu. Nagranie miało miejsce 11 września 2012 w Warszawie w mieszkaniu Pana Profesora Andrzeja Grzegorczyka. Wywiad przeprowadzili: prof. Piotr Gutowski i dr hab. Andrzej Biłat, prof. WSPA.
Zob. spis treści, słowo wstępne prof. Piotra Gutowskiego, przedmowa prof. Renaty Grzegorczykowej.
Zamów książkę teraz
Prof. Andrzej Grzegorczyk (1922–2014), był filozofem, logikiem, etykiem, twórcą fundamentalnych prac z zakresu logiki, podstaw matematyki, metodologii i antropologii filozoficznej. Był jednocześnie myślicielem ogarniającym swoją refleksją całość ludzkiego losu, świata i dziejów, poszukującym odpowiedzi na pytania o sens indywidualnych istnień i sens dziejów całej ludzkości. Stawiał też bardzo ostro podstawowe problemy moralne współczesności, próbując odpowiedzieć na pytanie, jak żyć w dzisiejszym świecie.
Patroni medialni
Autor: Andrzej Grzegorczyk
Wydawca: Wydawnictwo Academicon
Miejsce i rok wydania: Lublin 2018
Stron: 482
Oprawa: miękka
[…] w którym wspomina on o idei Porozumienia bez przemocy (zob. Andrzej Grzegorczyk, W poszukiwaniu ukrytego sensu, Lublin: Wydawnictwo Acade…). Zaczęłam zgłębiać temat. Otóż u podstaw tej teorii leży przekonanie, […]
Tak, trzeba mówić prosto, jasno, wyraźnie jak np. Arystoteles, jakiego mogliby czytać uczniowie nawet dzisiejszych szkół podstawowych i by go zapewne zrozumieli!
RIP