Tytuł: Etyka i kontyngencja. Bernarda Williamsa projekt etyki antyteoretycznej
Autor: Paweł Pijas
Wydawca: Wydawnictwo Academicon
Miejsce i rok wydania: Lublin 2021
Stron: 313
Oprawa: miękka
ISBN: 978-83-62475-83-4
DOI: 10.52097/acapress.9788362475896
„Prawdopodobnie największy brytyjski filozof swojej epoki” (Jane O`Grady), „Bernard Williams jest powszechnie, a chcielibyśmy także dodać, że zasadnie, uważany za jednego z najważniejszych filozofów i etyków piszących po angielsku w drugiej połowie XX wieku” (Sophie-Grace Chappell, Marcel van Ackeren), „Współczesna filozofia moralna została tak głęboko odmieniona przez Williamsa, że gdyby odjąć jego wpływ, trudno byłoby sobie wyobrazić kształt tego, co pozostanie” (Daniel Callcut).
Williams podjął próbę sprowadzenia etyki z powrotem na Ziemię. Przeprowadził radykalną krytykę teoretycznego paradygmatu filozofii moralnej. Dążył do powiązania etyki z realistyczną wizją ludzkiej natury, wypracowaną na bazie historii, antropologii kulturowej i psychologii. Starał się pogodzić charakteryzującą europejską tradycję humanistyczną wrażliwość na wielowymiarowość ludzkiej kondycji z autentycznym szacunkiem dla nauk przyrodniczych i kanonów racjonalności. Twórczość Williamsa została odebrana jako poważne wyzwanie rzucone całej dwudziestowiecznej filozofii moralnej, a filozofowie tej rangi, co Simon Blackburn, wprost przyznają, że ich stanowisko kształtowało się w dyskusji z jego tezami i argumentacją. Interpretacja filozofii Williamsa nie jest łatwa. Na przeszkodzie stają nie tylko naszkicowane powyżej cechy jego myśli, sceptycyzm i wielowątkowość, lecz także językowo-stylistyczna warstwa tekstów, w których została wyrażona. Celem niniejszej książki jest sformułowanie takiej interpretacji, która uchwyci zarówno główne założenia i tezy, jak i obejmie zasięgiem eksplanacyjnym możliwie dużą część wielowątkowej spuścizny brytyjskiego filozofa.
Książka Pawła Pijasa stanowi bardzo dobre wprowadzenie do niesystematycznego i meandrycznego pisarstwa Bernarda Williamsa. Analizy zawarte w książce wyróżnia zarówno dbałość o to, aby z jednej strony oddać sprawiedliwość programowo antyteoretycznej i wrogiej wszelkim „izmom” myśli Williamsa, a z drugiej – aby czytelnik mógł tę myśl osadzić w znanej siatce pojęciowej. Autor prezentuje się jako życzliwy i kompetentny czytelnik Williamsa, który dobrze rozumie jego poglądy i potrafi w zrozumiały sposób poinformować o nich czytelnika. Trzeba podkreślić wagę i trudność podjętego tematu. Prace Williamsa są żywo dyskutowane, choć treść jego poglądów nie jest łatwa do uchwycenia, uwikłane są one bowiem w liczne polemiki i erudycyjne uwagi historyczne. Bezstronne przedstawienie i krytyczne opracowanie poglądów tego myśliciela było więc wyjątkowo trudne. Autor świetnie wywiązał się z tego zadania.
Na podstawie recenzji prof. dr. hab. Piotra Gutowskiego (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
Książka Pawła Pijasa stanowi istotny wkład w polską literaturę filozoficzną. Monografia omawia w sposób systematyczny główne wątki myśli jednego z najważniejszych filozofów XX wieku – Bernarda Williamsa. Autor jest znakomicie obeznany z tekstami Williamsa i wykazuje dużą swobodę w poruszaniu się w obszernej literaturze pism źródłowych. Książka napisana jest ładnym, przejrzystym i bezpretensjonalnym językiem. Nie mam wątpliwości, że będzie stanowić ważną publikację. Jest to pierwsze opracowanie filozofii Williamsa w języku polskim.
Na podstawie recenzji dr Katarzyny de Lazari-Radek (Uniwersytet Łódzki)
Zob. spis treści, wstęp
KILKA SŁÓW O AUTORZE
Paweł Pijas (ur. 1986) – doktor filozofii, adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Gdańskiego, absolwent Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Wydziału Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Specjalizuje się w etyce, metaetyce i psychologii filozoficznej. Publikował m.in. w „Kriterion – Journal of Philosophy” i „Rocznikach Filozoficznych”. Współpracownik czasopisma popularnonaukowego „Filozofuj!”. Wolne chwile poświęca historii i kulturze staropolskiej oraz książkom Henry’ego Jamesa i Josepha Conrada. Mąż Anny, tata Alicji, Heleny i Aleksandra.
Książka została objęta patronatem medialnym magazynu „Filozofuj!”.
Książka została przygotowana przez nasze Studio DTP.
Skomentuj