Tytuł: Polacy na Kowieńszczyźnie – dawniej i obecnie
Redaktor: Wojciech Lis
Wydawca: Wydawnictwo Academicon
Miejsce i rok wydania: Lublin 2023
Stron: 552
ISBN: 978-83-67833-00-4
DOI: 10.52097/acapress.9788367833011
Dzieje ludności polskiej na Kowieńszczyźnie w granicach międzywojennego i współczesnego państwa litewskiego nie są bliżej znane szerszemu kręgowi czytelników. Z tego względu tak bogate w różnorodność problemów i ujęć opracowanie zbiorowe poświęcone tej problematyce zasługuje na uznanie. Do tego przedsięwzięcia udało się zaprosić liczne grono wybitnych znawców problematyki polskiej na Litwie. Ich umiejętności i wiedza znalazły pełne potwierdzenie w zredagowanych na użytek niniejszego opracowania tekstach. Są one starannie zredagowane, napisane piękna polszczyzną, barwne i ciekawe, a nierzadko też pionierskie w swoich ustaleniach.
dr hab. Michał Gałędek, prof. UG
W zamyśle redaktora tomu rekonstrukcja położenia Polaków w państwie litewskim – ze szczególnym uwzględnieniem działań podejmowanych przez władze litewskie wobec polskiej mniejszości – posiada praktyczny cel. Zmierza bowiem nie tylko do wskazania uwarunkowań aktywności i czynników społeczno-politycznych oraz gospodarczych, które zadecydowały o marginalizacji polskiej mniejszości w międzywojennym państwie litewskim, ale też pragnie zapobiec powtórzeniu scenariusza, który mógłby doprowadzić do zejścia z dziejów polskiej mniejszości na Wileńszczyźnie tym razem we współczesnym państwie litewskim.
prof. dr hab. Zbigniew Kurcz
Władze powstałego przed stu laty państwa litewskiego podejmowały działania zmierzające do zasymilowania mniejszości polskiej zachowującej swoją odrębność. Mimo szczególnie drastycznych działań podjętych w stosunku do przedstawicieli mniejszości polskiej na Litwie Kowieńskiej w okresie międzywojennym Polacy na Litwie przetrwali w stosunkowo dobrej kondycji. Dopiero w rezultacie represji zastosowanych przez władze litewskie w okresie II wojny światowej oraz w pierwszych latach władzy sowieckiej liczba osób przyznających się do narodowości polskiej uległa drastycznemu zmniejszeniu. Obecnie na Kowieńszczyźnie do polskości przyznaje się zaledwie 0,5% całej populacji. Wobec tego powstaje pytanie, jakimi metodami udało się Litwinom unicestwić ponad dwustutysięczną autochtoniczną społeczność polską, stanowiącą przeszło 10% całej populacji Litwy Kowieńskiej. Należy mieć nadzieję, że poznanie losów Polaków na Kowieńszczyźnie – przy zaangażowaniu władz polskich – pozwoli na uratowanie przed wynarodowieniem Polaków z Wileńszczyzny.
KILKA SŁÓW O REDAKTORZE
Wojciech Lis – doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, z zamiłowania historyk. Jego zainteresowania naukowe mają charakter interdyscyplinarny. Koncentrują się wokół zagadnień dotyczących bezpieczeństwa państwa, ochrony wolności i praw człowieka, prawa medycznego, w tym ochrony praw pacjenta, prawa rodzinnego i zagadnień bioetycznych, a także komunikacji społecznej i swobody wypowiedzi.
Książka została przygotowana przez nasze Studio DTP.
Skomentuj