Ostatniego dnia marca 2025 roku został opublikowany raport Ukraińskie uchodźczynie wojenne. Trzeci rok w Polsce [Wydawnictwo Academicon]. Raport dotyczy badań sondażowych wśród ukraińskich uchodźczyń wojennych, przeprowadzonych przez prof. Piotra Długosza z UKeN w ramach Interdyscyplinarnego Laboratorium Badań nad Wojnami i Katastrofami. Wynika z niego, że sytuacja tej grupy pozostaje wyjątkowo trudna, zarówno ekonomicznie, jak i psychicznie. Badanie, realizowane już po raz trzeci metodą ankiety online, potwierdziło wcześniejsze obserwacje oraz pozwoliło na analizę zmian zachodzących w czasie.
Respondentki, głównie młode, dobrze wykształcone kobiety ze środkowej i wschodniej Ukrainy, przybyłe z dużych miast, borykają się z problemem zatrudnienia poniżej swoich kwalifikacji zawodowych. Zjawisko to określane jest jako „brain waste”, a jego skutkiem jest deklasacja zawodowa, która silnie wpływa na poczucie własnej wartości oraz ogólny dobrostan psychiczny.
Badania ujawniły także poważny kryzys zdrowia psychicznego, pogłębiany przez traumy wojenne, codzienny stres związany z życiem na emigracji oraz nieustanną troską o pozostawionych w kraju bliskich. Wzrost poczucia beznadziejności wynika również z braku perspektyw na szybkie zakończenie wojny.
Według szacunków około połowa uchodźczyń planuje pozostać w Polsce nawet po zakończeniu konfliktu, głównie z powodu rozpoczęcia nowego życia lub konieczności zapewnienia stabilności edukacyjnej swoim dzieciom. Pozostałe kobiety chcą powrócić do Ukrainy, ale tylko w przypadku pełnego bezpieczeństwa i odbudowy zniszczonych terenów.
Autor raportu apeluje o pilne objęcie uchodźczyń specjalistycznym wsparciem psychologicznym, gdyż pogłębiające się zaburzenia zdrowia psychicznego mogą poważnie utrudnić ich integrację ze społeczeństwem polskim lub reintegrację w przekształconym przez wojnę społeczeństwie ukraińskim.
Piotr Długosz – doktor habilitowany nauk społecznych w dyscyplinie socjologia, prof. UP. Kierownik Katedry Metodologii Badań Społecznych oraz dyrektor Centrum Badań Młodzieży na Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Założyciel Interdyscyplinarnego Laboratorium Badań Wojny w Ukrainie. Autor 8 książek i około 150 publikacji w krajowych i zagranicznych czasopismach. Kierownik 2 międzynarodowych grantów badawczych, dotyczących skutków zdalnej edukacji wśród uczniów, przyznanych przez NAWA i Visegrad Grants.
Skomentuj